تاثیر اختلالات شخصیت بر پرخاشگری مزمن

پرخاشگری چیست؟

امروزه پرخاشگری در اکثر جوامع یکی از اصلی‌ترین معضلات غالب است که ابعاد و اثرات گسترده‌ای روی زندگی افراد دارد. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، خشونت یکی از عمده‌ترین مشکلات سلامت عمومی در سراسر دنیا است و عمل پرخاشگرانه تاثیر عمیقی بر جامعه، روانپزشکی و حوزه‌های مرتبط می‌گذارد. پرخاشگری مقوله‌ای پیچیده و چندوجهی است که از عوامل بسیاری تاثیر می‌گیرد از جمله اختلالات روانی، اختلالات شخصیت، مصرف الکل، مصرف مواد، ویژگی‌های دموگرافیک و…

اما پیش از هرچیز باید مشخصات پرخاشگری و عمل پرخاشگرانه را به طور دقیق تعریف کنیم. رفتار پرخاشگرانه به هر نوع عملی گفته می‌شود که به صورت کلامی و فیزیکی قصد ‌آسیب رساندن به دیگران را داشته باشد. با این حال نباید این نکته را فراموش کرد که پرخاشگری به‌خودی‌خود نمی‌تواند یک رفتار نابهنجار باشد. این رفتار یک ابزار مناسب رقابت است که حیات فرد را در زمان کمبود و محدودیت منابع تضمین می‌کند و به شکل واقعی در تمام گونه‌هایی که دارای سیستم عصبی و بنیه‌ی فیزیکی مناسب جهت عمل کردن هستند، رایج است. با وجود این واقعیت که پرخاشگری یک کارگرد انطباقی دارد، اما همچنان می‌تواند به صورت بالقوه غیرانطباقی و دارای ابعاد آسیب‌رسان باشد. درحالی که بعضی از افراد به هیجانات و موقعیت‌های هیجانی اساسی و شدید به آرامی واکنش نشان می‌دهند، برخی دیگر از حساسیت بالایی برخوردارند و نسبت به تبادلات ظاهرا بی‌ضرر با هیجانات قوی و پرخاشگری آشکار واکنش نشان می‌دهند. پرخاشگری همچنین می‌تواند به صورت اعمال واضح ظهور یابد یا به شکل‌های ناواضح و از طریق رفتار و کلام  غیرمستقیم خود را نشان دهد. همانطور که اشاره‌ شد از عمده‌ترین عوامل این حساسیت و ظهور پرخاشگری در افراد، ابتلا به اختلالات شخصیت است. اختلال شخصیت در واقع به مجموعه‌ای از مشکلات روان‌شناختی گفته می‌شود که با الگوی نسبتا ثابت در نوع رفتار، تفکر، باور و هیجان‌های ناسالم و ناسازگارانه ظهور می‌یابد و بر این اساس به انواع مختلفی تقسیم می‌شود.

میزان پرخاشگری در  انواع اختلالات شخصیت :

پژوهش‌های انجام شده در طی سالیان نشان می‌دهد که میزان پرخاشگری در همه‌ی انواع اختلالات شخصیت برابر نیست و در برخی از انواع خاص آن شدیدتر به چشم می‌خورد. برای مثال در یک تحقیق نشان داده شد که خطر خشونت برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی، به ویژه در زنان در مقایسه با مردان  بالاترین بود. همچنین در نمونه‌های بالینی غیررسمی و غیرقضایی، همزمانی وجود اختلال شخصیت ضد اجتماعی و مرزی با پرخاشگری در مردان بیشتر از زنان دیده شد.

به طور کلی و بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته احتمال بروز و وجود الگوی پرخاشگرانه‌ی مزمن در افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی، مرزی، خودشیفته و پارانوئید بیشتر به چشم می‌خورد.

نتیجه:

اختلالات شخصیت نقش مهمی در بروز و تداوم پرخاشگری مزمن دارند. بررسی‌های علمی نشان می‌دهند که افراد مبتلا به اختلالات ضداجتماعی، مرزی، خودشیفته و پارانوئید بیشترین میزان رفتارهای پرخاشگرانه را از خود نشان می‌دهند. این موضوع در مردان و زنان به شکل‌های متفاوتی ظاهر می‌شود و تحت تأثیر عوامل روانی، اجتماعی و محیطی قرار دارد. شناخت این ارتباط و ارائه راهکارهای درمانی مانند روان‌درمانی و آموزش مهارت‌های کنترل هیجان می‌تواند به کاهش پرخاشگری و بهبود سلامت روانی جامعه کمک کند