چگونه یک تمرین ذهنی باستانی میتواند اتاق زایمان را متحول کند؟
مطالعهای شگفتانگیز در ایران
اضطراب در مورد زایمان، یکی از عمیقترین و مشترکترین احساسات میان مادران باردار است. در دنیای امروز، این نگرانیها اغلب با افزایش آمار سزارین همراه شدهاند، روشی که گاهی ضروری است اما اغلب به دلیل ترس از درد و فرآیند زایمان طبیعی انتخاب میشود. این روند، چالشی مدرن برای سلامت مادر و نوزاد است و بسیاری به دنبال راههایی ایمنتر و طبیعیتر برای مدیریت این دوره حساس هستند.
اما چه میشد اگر راهی قدرتمند و غیرپزشکی برای کاهش این اضطراب و تغییر چشمگیر نتایج زایمان وجود داشت؟ یک مطالعه علمی شگفتانگیز که در بیمارستان امام علی (ع) آمل در ایران انجام شد، دقیقاً چنین راهی را کشف کرده است. پژوهشگران در این مطالعه، تأثیر یک روش ساده و باستانی را بر روی مادرانی که برای اولین بار باردار شده بودند، بررسی کردند و به نتایجی باورنکردنی دست یافتند.
این تحقیق نشان داد که یک تمرین ذهنی ساده نه تنها میتواند اضطراب مادران را به شدت کاهش دهد، بلکه میتواند تصمیم آنها را در مورد نوع زایمان کاملاً متحول کند. در ادامه، به بررسی نکات کلیدی و غیرمنتظره این مطالعه جذاب میپردازیم که میتواند نگاه ما به فرآیند زایمان را برای همیشه تغییر دهد.
۱. قدرت ذهن بر بدن: کاهش چشمگیر اضطراب با یک روش ساده
یافته اصلی این مطالعه، قدرت انکارناپذیر ارتباط ذهن و بدن بود. پژوهشگران دریافتند که مداخله آنها، که شامل تمرینات آرامسازی از طریق مدیتیشن همراه با ذکر بود، تأثیر فوقالعادهای بر کاهش اضطراب مادران داشت. آمارها به وضوح این تأثیر را نشان میدهند: در گروهی که این تمرینات را انجام دادند (گروه آزمایش)، میانگین نمره کل اضطراب از ۱۱۳ به ۸۷.۲ کاهش یافت. این در حالی بود که در گروه کنترل، که هیچ تمرینی دریافت نکرده بودند، میانگین نمره اضطراب نه تنها کاهش نیافت، بلکه کمی افزایش نیز داشت و از ۱۱۳ به ۱۱۷.۲ رسید.
اما این روش چگونه بر تجربه فیزیکی درد نیز تأثیر میگذارد؟ علم این پدیده را با «تئوری کنترل دروازهای درد» توضیح میدهد. طبق این نظریه، سیستم عصبی ما دارای «دروازههایی» است که پیامهای درد را به مغز منتقل میکنند. تمرکز ذهنی و آرامش عمیق ناشی از مدیتیشن، سیگنالهای غیردردناک و آرامبخشی را به مغز ارسال میکند که میتواند این دروازهها را ببندد و شدت پیامهای درد را کاهش دهد. به عبارت دیگر، با مدیریت ذهن، میتوان مستقیماً بر درک بدن از درد تأثیر گذاشت.
۲. نتیجه شگفتانگیز: ۱۰۰٪ انتخاب زایمان طبیعی در برابر ۴۰٪
اما تأثیرگذارترین نتیجه این مطالعه، در انتخاب نوع زایمان توسط مادران آشکار شد. نتایج به قدری قاطع بود که حتی پژوهشگران را نیز شگفتزده کرد. ۱۰۰ درصد از ۱۵ مادری که در گروه آرامسازی شرکت کرده بودند، زایمان طبیعی را انتخاب کردند. این آمار در تضادی شدید با گروه کنترل قرار داشت، که در آن تنها ۴۰ درصد (یعنی ۶ نفر از ۱۵ مادر) زایمان طبیعی را برگزیدند و بقیه به سمت سزارین رفتند.
در گروهی که تمرینات آرامسازی را انجام دادند، تمام مادران (۱۰۰٪) زایمان طبیعی را انتخاب کردند. این در حالی بود که در گروه کنترل، این آمار تنها ۴۰٪ بود.
این تفاوت فاحش نشان میدهد که وقتی اضطرابهای عمیق روانی و معنوی – همانطور که از طریق تمرین ذکر و مدیتیشن هدایتشده انجام شد – مورد توجه قرار میگیرند، محرک اصلی برای انتخاب سزارین میتواند به طور مؤثری خنثی شود. این مطالعه ثابت میکند که با پرداختن به ریشههای روانی ترس و توانمندسازی مادران، میتوان مسیر زایمان را به سمت گزینههای طبیعیتر و سالمتر هدایت کرد.۳
۳. فراتر از مدیتیشن: نقش کلیدی «ذکر» و حمایت معنوی
نکته مهم این است که مداخله این مطالعه صرفاً یک آرامسازی عمومی نبود، بلکه یک جزء عمیقتر و شخصیتر داشت. این برنامه شامل ۸ جلسه مدیتیشن هدایتشده (با استفاده از تکنیکی به نام «شاواسانا») بود که با انتخاب یک ذکر یا مانترای شخصی توسط هر مادر همراه میشد. به مادران پیشنهاد شده بود ذکرهایی را انتخاب کنند که به آنها احساس آرامش و قدرت میداد، مانند شکرگزاری از خداوند («الحمدلله رب العالمین») یا سپردن خود و نوزادشان به حمایت الهی.
این جنبه معنوی و متمرکز بر نیت، احتمالاً دلیل اصلی اثربخشی عمیق این روش بوده است. همانطور که در مقاله نیز اشاره شده، این تمرینات فراتر از کاهش استرس عمل کردند؛ آنها یک حس قدرتمند از حمایت اجتماعی و معنوی ایجاد کردند. احساس مورد مراقبت قرار گرفتن و اتصال به یک نیروی بزرگتر، عزت نفس و ارزشمندی را در مادران تقویت کرد. این حس که تنها نیستند، به آنها قدرتی درونی برای مواجهه با چالشهای زایمان میبخشید و ترس را با اعتماد به نفس جایگزین میکرد.
نتیجهگیری:
نتیجهگیری: ابزاری قدرتمند در دستان خود ما
این مطالعه به طور قدرتمندی نشان میدهد که یک تمرین ساده، باستانی و غیرتهاجمی میتواند مادران باردار را توانمند سازد، ترس آنها را کاهش دهد و احتمال یک زایمان طبیعی موفق را به شدت افزایش دهد. این تحقیق یادآوری میکند که تمرکز بر سلامت روان و توانمندسازی ذهنی مادران، به اندازه مراقبتهای فیزیکی اهمیت دارد و میتواند نتایج زایمان را به طور کلی دگرگون کند.
در دنیایی که به سمت پیچیدگیهای پزشکی پیش میرود، شاید قدرتمندترین ابزار ما برای یک تجربه بهتر، در درون خودمان نهفته باشد؟
منابع
دکتر وطن خواه
رسالت ما در مجموعه ی دکتر پورنامداری، ارائه خدمات روانشناسی و رواندرمانی با رعایت استانداردها و اهمیت بالاترین سطح سلامتی مراجعهکنندگان عزیز است. تیم ما از پزشکان و متخصصین با تجربه، با بهرهگیری از جدیدترین روشهای علمی، و تکنولوژی روز همچون آر تی ام اس برای دستیابی به این هدف تشکیل شده است. انتخاب روانشناس خوب، بهترین متخصصین و مشاوران با توجه به نیازهای شما جزو اصول ماست
