5 راه برای تقویت تاب‌آوری (Discomfort ) با پذیرش ناراحتی
پذیرش ناراحتی؛ کلید ساختن تاب‌آوری روانی
تاب‌آوری روانی یعنی توانایی ما برای برگشتن به تعادل پس از تجربه‌ی بحران، شکست، استرس یا ناراحتی. افرادی که تاب‌آوری بالایی دارند، مثل درخت بامبو در طوفان‌اند: ممکن است خم شوند، اما نمی‌شکنند.
یکی از مهم‌ترین راه‌های ساخت تاب‌آوری این است که یاد بگیریم با ناراحتی بنشینیم، نه اینکه از آن فرار کنیم.
چرا نباید از ناراحتی فرار کنیم؟
هربار که در برابر موقعیت‌های ناراحت‌کننده عقب‌نشینی می‌کنیم—مثلاً گفت‌وگو درباره‌ی مشکلات رابطه، پیگیری یک هدف بزرگ، یا روبه‌رو شدن با ترس از شکست—در واقع این پیام را به ذهن خود می‌فرستیم:
«من از پس این موقعیت برنمی‌آیم.»
این پیام ذهنی، کم‌کم تبدیل به یک باور می‌شود، و باورها رفتار ما را شکل می‌دهند.
📌 مثال:
فردی که همیشه ارائه‌های کلاسی را به دیگران می‌سپارد چون از صحبت در جمع می‌ترسد، هر بار این ترس را تأیید و تقویت می‌کند. اما اگر یک‌بار با وجود تپش قلب روی صحنه برود و صحبت کند—even poorly—به مغز خود پیام متفاوتی می‌دهد:
«من از پسش برمی‌آم.»
۶ راهکار برای ساختن تاب‌آوری از دل ناراحتی
۱. ناراحتی را به بخشی از زندگی روزمره تبدیل کن
هیچ‌کس با نشستن در آسایش رشد نمی‌کند. برای ساختن تاب‌آوری باید خودت را آگاهانه در معرض چالش‌های کوچک قرار بدهی.
🔹 مثال:
اگر از نه گفتن می‌ترسی، هفته‌ای یک‌بار در موقعیتی ساده «نه» بگو. اگر از تماس تلفنی با مشتریان فراری، با یکی تماس بگیر. با همین تمرین‌ها، عضله‌ی روانی‌ات را قوی‌تر می‌کنی.
۲. ناراحتی را نشانه‌ی رشد بدان
احساس ناراحتی، لزوماً علامت خطر نیست. گاهی نشان می‌دهد که تو در حال رشد و گسترش مرزهای روانی‌ات هستی.
🔹 مثال:
اولین جلسه‌ی روان‌درمانی یا اولین بار که در باشگاه تمرین می‌کنی، شاید احساس غریبگی یا بی‌کفایتی داشته باشی. اما دقیقاً همان‌جا جایی‌ست که تاب‌آوری ساخته می‌شود.
۳. با ناراحتی بنشین؛ فرار نکن
به‌جای پرت‌کردن حواس با گوشی یا غذا خوردن عصبی، لحظه‌ای توقف کن و ناراحتی‌ات را حس کن. بپرس:
«این حس کجاست؟ در بدنم چه می‌گذرد؟»
آگاهی از احساسات، بدون قضاوت، قدمی کلیدی برای رشد است.
🔹 تمرین ساده:
هنگام اضطراب، چشم‌ها را ببند، سه نفس عمیق بکش و محل تنش را در بدن خودت احساس کن. به خودت بگو:
«این هم می‌گذرد. من تاب می‌آورم.»
۴. با خودت مهربان باش
بسیاری از ما با خودمان سخت‌گیرتر از دیگران هستیم. در حالی که تاب‌آوری با شفقت همراه است، نه با خشونت.
🔹 مثال:
اگر در امتحانی نمره‌ات کم شد، به‌جای گفتن «من خنگم»، بگو:
«اشتباه کردم، اما می‌تونم یاد بگیرم.»
۵. از شکست‌ها بازخورد بگیر
هر شکست، یک پیام دارد. به‌جای اینکه آن را نشانه‌ی ناتوانی ببینی، آن را بازخوردی برای بهبود بدان.
🔹 مثال:
اگر پروژه‌ات رد شد، از داور یا مدیر بخواه بگوید چه چیزی نیاز به بهبود دارد. با این کار نه‌تنها رشد می‌کنی، بلکه در مسیر موفقیت باقی می‌مانی.
۶. هدف‌های چالشی اما قابل‌دستیابی تعیین کن
هدف‌هایی انتخاب کن که کمی خارج از منطقه‌ی امن تو باشند، اما آن‌قدر بزرگ نباشند که تو را فلج کنند.
🔹 مثال:
اگر تاب‌آوری گفت‌وگوهای سخت را نداری، از تمرین‌های ساده شروع کن. مثلاً گفتن نظر مخالف در جمع دوستان، قبل از گفت‌وگوی مهم با رئیس.
جمع‌بندی: ناراحتی، دشمن تو نیست؛ مربی توست
وقتی یاد بگیری با ناراحتی کنار بیایی، ذهن و روان تو مقاوم‌تر، انعطاف‌پذیرتر و شجاع‌تر می‌شود.
تاب‌آوری از لحظه‌هایی ساخته می‌شود که در دل ترس و تردید باقی می‌مانی و باز هم ادامه می‌دهی.
📚 منبع: PsychInsights
رسالت ما در مجموعه ی دکتر پورنامداری، ارائه خدمات روانشناسی و روان‌درمانی با رعایت استانداردها و اهمیت بالاترین سطح سلامتی مراجعه‌کنندگان عزیز است. تیم ما از پزشکان و متخصصین با تجربه، با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های علمی، و تکنولوژی روز همچون آر تی ام اس برای دستیابی به این هدف تشکیل شده است. انتخاب روانشناس خوب، بهترین متخصصین و مشاوران با توجه به نیازهای شما جزو اصول ماست.
li
