درمان TMSتی‌ام‌اس مورد تایید هست؟
✅ تعریف و معرفی
TMS یا تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال (Transcranial Magnetic Stimulation) یک روش نوین، غیرتهاجمی و ایمن در حوزه روانپزشکی و علوم اعصاب است که به کمک آن می‌توان ناحیه‌هایی از مغز را که در عملکرد روانی دچار اختلال هستند، تحریک و تنظیم کرد. در این روش، دستگاهی از بیرون جمجمه پالس‌هایی از میدان مغناطیسی را به مغز ارسال می‌کند تا فعالیت نورون‌ها را در بخش‌های خاصی از قشر مغز تنظیم کند.
این روش از سال 2008 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان افسردگی مقاوم به دارو تأیید شده و تاکنون برای درمان چندین اختلال روانی و نورولوژیکی دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
✅ مکانیزم عملکرد TMS چگونه است؟
درمان TMS با استفاده از یک سیم‌پیچ مغناطیسی که روی پوست سر بیمار قرار می‌گیرد، پالس‌های مغناطیسی کوتاه تولید می‌کند. این پالس‌ها باعث تحریک الکتریکی نورون‌های مغزی در ناحیه مورد نظر می‌شوند.
بسته به نوع اختلال، ممکن است تحریک در ناحیه پیش‌پیشانی چپ، ناحیه مکمل حرکتی یا دیگر نواحی مغزی انجام شود. این تحریک می‌تواند باعث افزایش یا کاهش فعالیت نورونی شده و در نتیجه، عملکرد مغز را به حالت تعادل بازگرداند.
✅ TMS برای چه اختلالاتی کاربرد دارد؟
روش TMS برای بسیاری از اختلالات روانی و مغزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:
✔ اختلالات روانپزشکی:
افسردگی اساسی (Major Depression) – تأیید شده توسط FDA
اختلال وسواس فکری عملی (OCD) – تأیید شده توسط FDA
اختلال اضطرابی، اضطراب اجتماعی و حملات پانیک
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اختلالات خواب و بی‌خوابی
اختلال بیش‌فعالی و کم‌توجهی (ADHD)
اختلال مصرف مواد و اعتیاد
اختلالات جنسی ناشی از اختلالات روانی
پراشتهایی روانی (Bulimia)
✔ اختلالات عصبی:
میگرن مزمن
آلزایمر و زوال عقل
سندروم پای بی‌قرار
فیبرومیالژیا
بسیاری از این کاربردها تأییدیه رسمی دارند و برخی دیگر نیز در حال بررسی و پژوهش‌های بالینی هستند.
✅ مزایای درمان TMS چیست؟
کاملاً غیرتهاجمی (بدون نیاز به جراحی یا بیهوشی)
بدون درد
سرپایی (نیازی به بستری ندارد)
بدون وابستگی به دارو
فاقد عوارض شدید
قابل استفاده برای افرادی که به دارو پاسخ نمی‌دهند یا از عوارض دارو رنج می‌برند
✅ آیا درمان TMS عوارض جانبی دارد؟
درمان TMS یکی از ایمن‌ترین روش‌های درمانی در حوزه روانپزشکی است. عوارض آن معمولا خفیف و موقتی هستند:
سردرد خفیف پس از جلسه (شایع‌ترین عارضه)
احساس سوزن‌سوزن یا ناراحتی در ناحیه سر
سرگیجه یا خستگی خفیف
در موارد نادر: تشنج (بسیار نادر، کمتر از ۰.۱٪)
در بیماران با سابقه‌ی تشنج یا صرع، این روش با احتیاط بسیار و در برخی موارد ممنوع است.
✅ طول دوره درمان و تعداد جلسات چقدر است؟
جلسات TMS معمولاً روزانه یا ۳ تا ۵ روز در هفته انجام می‌شوند.
هر جلسه بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه زمان می‌برد.
دوره‌ی کامل درمان بسته به نوع اختلال و شدت علائم ۴ تا ۶ هفته زمان می‌برد.
اکثر بیماران برای دریافت نتایج کامل به ۱۵ تا ۳۰ جلسه نیاز دارند.
پس از درمان اصلی، جلسات نگه‌دارنده و تقویتی با فواصل هفتگی یا ماهیانه تجویز می‌شود تا از عود علائم جلوگیری شود.
✅ اثرات درمانی از چه زمان
ی قابل مشاهده است؟
اغلب بیماران از جلسه‌ی ۵ یا ۶ به بعد بهبودهایی در خلق، تمرکز، اضطراب یا خواب تجربه میکنند.
اثرات درمان تدریجی و پایدار هستند.
صبر و پیگیری منظم نقش مهمی در رسیدن به نتایج مؤثر دارد.
✅ آیا می‌توان با TMS دارو را قطع کرد؟
در بسیاری از موارد، بله.
TMS برای بیماران مقاوم به دارو طراحی شده.
در برخی افراد جایگزین دارو می‌شود و در برخی دیگر، مکمل دارودرمانی است.
پزشک بر اساس ارزیابی وضعیت بالینی بیمار تصمیم می‌گیرد دارو را کاهش دهد یا قطع کند.
✅ آیا نوجوانان یا کودکان می‌توانند از TMS استفاده کنند؟
بله، اخیراً FDA استفاده از TMS را برای افراد ۱۵ سال به بالا تأیید کرده است. برای کودکان زیر این سن، هنوز داده‌های بالینی کافی وجود ندارد و استفاده از این درمان تنها در شرایط خاص و تحت نظر متخصص ممکن است.
✅ چه کسانی نباید از TMS استفاده کنند؟
افراد دارای سابقه تشنج یا صرع
افرادی با ایمپلنت فلزی یا دستگاه‌های الکترونیکی در جمجمه یا گردن (مثل ضربان‌ساز)
خانم‌های باردار (در موارد خاص و تحت نظر پزشک ممکن است انجام شود).
✅ جلسات درمان توسط چه کسی انجام می‌شود؟
پروتکل درمانی توسط روان‌پزشک یا متخصص مغز و اعصاب تنظیم می‌شود.
جلسات TMS توسط تکنیسین‌های آموزش‌دیده و دارای مجوز رسمی اجرا می‌شود.
پزشک در تمام طول درمان بر روند جلسات و نتایج نظارت دارد.
نتیجه‌گیری
درمان TMS یک گزینه‌ی پیشرفته، مؤثر و ایمن برای درمان اختلالات روانی و نورولوژیکی است، به‌ویژه در افرادی که به دارو پاسخ مناسبی نمی‌دهند.
پیشرفت سریع تکنولوژی در این حوزه نویدبخش بهبود کیفیت زندگی بیماران بدون نیاز به جراحی یا دارودرمانی‌های بلندمدت است.
اگر شما یا عزیزانتان دچار اختلالات خلقی یا روانی هستید و به درمان‌های معمول پاسخ نگرفته‌اید، درمان TMS می‌تواند یک انتخاب مناسب و نویدبخش باشد.
رسالت ما در مجموعه ی دکتر پورنامداری، ارائه خدمات روانشناسی و روان‌درمانی با رعایت استانداردها و اهمیت بالاترین سطح سلامتی مراجعه‌کنندگان عزیز است. تیم ما از پزشکان و متخصصین با تجربه، با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های علمی، و تکنولوژی روز همچون آر تی ام اس برای دستیابی به این هدف تشکیل شده است. انتخاب روانشناس خوب، بهترین متخصصین و مشاوران با توجه به نیازهای شما جزو اصول ماست.
li
